Besluit van 7 juni 2022, [nr. 2022001204] houdende instelling van het onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Financiën van 31 mei 2022, 2022-0000154621, directoraat-generaal Douane;

Gelet op het advies van de Kanselier der Nederlandse Orden van 17 februari 2022, kenmerk KNO/2022/24862;

Overwegende dat het uitreiken van een onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet bijdraagt aan de waardering van de ambtenaar, aangesteld voor de uitvoering van de douanetaak, voor langdurige of veelvuldige bijzondere operationele inzet in Nederland of daarbuiten;

Hebben goedgevonden en verstaan:

Artikel 1

In dit besluit wordt verstaan onder:

a. Onze Minister:

Onze Minister van Financiën;

b. Douane:

het directoraat-generaal Douane;

c. bevoegd gezag:

de directeur-generaal Douane;

d. ambtenaar:

diegene die krachtens een arbeidsovereenkomst met de Staat der Nederlanden werkzaam is bij het directoraat-generaal Douane;

e. onderscheidingsteken:

het onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane, de modelonderscheiding;

f. oorkonde:

de bij het onderscheidingsteken behorende oorkonde;

g. miniatuurversiersel:

verkleinde versie van de modelonderscheiding;

h. draaginsigne:

het draagteken voor een civiel tenue.

Artikel 2

Er is een onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane, hierna te noemen ‘het onderscheidingsteken’.

Artikel 3

• 1. Onze Minister kent eenmalig het onderscheidingsteken met oorkonde toe aan de ambtenaar die:

  • a. ten minste 6 maanden aaneengesloten operationele dienst heeft verricht in het Caribisch deel van het Nederlands Koninkrijk of in een land buiten Europa, voor of door de Douane alsmede voor andere door Onze Minister te bepalen vormen van bijzondere inzet of missies en waarvoor geen andere onderscheiding is toegekend;

  • b. ten minste 24 maanden operationele dienst heeft verricht in het buitenland, opgebouwd uit perioden van minimaal 30 aaneengesloten dagen, voor of door de Douane alsmede voor andere door Onze Minister te bepalen vormen van bijzondere inzet of missies en waarvoor geen andere onderscheiding is toegekend;

  • c. ten minste 48 maanden, opgebouwd uit perioden van minimaal 30 aaneengesloten dagen, geplaatst en tewerk is gesteld in het buitenland voor of door de Douane in een Nederlandse ambassade of consulaat of in een internationale staf of orgaan;

  • d. na functieopleiding ten minste 36 maanden, opgebouwd uit perioden van minimaal 30 aaneengesloten dagen, operationele dienst heeft verricht bij het Team Bijzondere Bijstand.

• 2. Onze Minister kan het onderscheidingsteken postuum toekennen.

Artikel 4

• 1. In bijzondere gevallen kan Onze Minister afwijken van de voorwaarden, genoemd in artikel 3.

• 2. Onze Minister kan afzien van toekenning van de medaille:

  • a. wanneer de ambtenaar zijn dienststijd niet onberispelijk heeft volbracht;

  • b. wanneer het gedrag van de ambtenaar niet onbesproken is, of

  • c. hangende een onderzoek dat is ingesteld naar de integriteit van de betreffende ambtenaar.

Artikel 5

• 1. Het onderscheidingsteken is cirkelvormig met een middellijn van 35 millimeter, dikte van 3 millimeter en is vervaardigd van messing met een antiekbronzen afwerking. De voorzijde van het onderscheidingsteken toont in hoog reliëf het oostelijk gedeelte van het westelijk halfrond en westelijk gedeelte van het oostelijk halfrond met daarop een gekroond douane-embleem oprijzend uit de Zuid Atlantische Oceaan. De keerzijde vertoont in reliëf het gestileerde Rijkswapen uit de Rijkshuisstijl.

• 2. Het groot-model versiersel is door middel van een ring bevestigd aan een moiré lint van 27 millimeter breed dat in het midden wordt gekenmerkt door de Nederlandse vlag. Het rood-wit-blauw wordt geflankeerd door twee banen van elk 3 millimeter in ‘Rijkshuisstijl Mintgroen’, de formele communicatiekleur van de Douane. Aan weerszijden daarvan een baan van elk 3 millimeter uitgevoerd in ‘Rijksoverheid (donker) Blauw’. Vervolgens aan weerszijden een witte baan van 1 millimeter. Tot slot worden de randen van het lint gekenmerkt door een baan van elk 3 millimeter in het huisstijl blauw van de Werelddouaneorganisatie (World Customs Organization).

• 3. Het miniatuurversiersel is een verkleinde versie van de in lid 1 en 2 van dit artikel beschreven modelonderscheiding met het onderscheidingsteken van 16 millimeter doorsnede dat is bevestigd aan het moiré lint van 16 millimeter breed.

• 4. De baton is 27 bij 11 millimeter en is overtrokken met het moiré lint van de onderscheiding.

• 5. Het draaginsigne of ‘knoopsgatversiersel’ is uitgevoerd als strikvariant met moiré lint van 9 millimeter breed met dezelfde samenstelling en kleuren als het lint van het onderscheidingsteken, maar met verhoudingsgewijs aangepaste breedte van banen. De uitvoering van de strikvariant is in geheel 27 millimeter breed.

Artikel 6

• 1. Diegene aan wie de medaille is toegekend is bevoegd om de in artikel 5, lid 1, 2, 3 en 4 genoemde verschijningsvormen – volgens geldende richtlijnen – te dragen op daartoe aangewezen uniformen.

• 2. De verschillende verschijningsvormen van de medaille zoals omschreven in artikel 5, mogen niet gelijktijdig worden gedragen.

Artikel 7

De toekenning van het onderscheidingsteken gaat vergezeld van een op naam gestelde oorkonde, ondertekend door het bevoegd gezag, daartoe gemachtigd door Onze Minister.

Artikel 8

• 1. Het bevoegd gezag, daartoe gemachtigd door Onze Minister, kent op advies van een ‘commissie van advies onderscheidingen’ van de Douane het onderscheidingsteken toe aan de ambtenaar als bedoeld in artikel 1, lid d.

• 2. Het onderscheidingsteken wordt door of namens het bevoegd gezag uitgereikt aan de ambtenaar.

• 3. In geval van postume toekenning wordt het onderscheidingsteken door of namens het bevoegd gezag uitgereikt aan de directe nabestaande van de ambtenaar.

Artikel 9

• 1. De kosten van het onderscheidingsteken, baton, oorkonde en draaginsigne komen ten laste van het Rijk.

• 2. De kosten van onder meer de aanschaf van het miniatuurversiersel, opmaak van de modeldecoratie en opmaak van meerdere modeldecoraties en batons komen ten laste van de gedecoreerde.

Artikel 10

• 1. Het onderscheidingsteken kan door Onze Minister worden ingetrokken op grond van feiten of omstandigheden die bij de toekenning redelijkerwijs niet bekend konden zijn en op grond waarvan de toekenning niet zou hebben plaatsgehad of indien de drager naar zijn oordeel zich niet langer waardig toont.

• 2. Na intrekking is de betrokken ambtenaar niet langer gerechtigd de aan de toekenning verbonden versierselen te dragen en worden deze samen met de oorkonde onverwijld aan Onze Minister teruggezonden.

Artikel 11

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Artikel 12

Deze regeling wordt aangehaald als: Besluit onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane.

Onze Minister is belast met de uitvoering van dit besluit dat met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatscourant zal worden geplaatst en waarvan afschrift zal worden gezonden aan de Kanselier der Nederlandse Orden.

’s-Gravenhage, 7 juni 2022

Willem-Alexander

De Staatssecretaris van Financiën, A. de Vries

NOTA VAN TOELICHTING

Algemeen

Het onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane wordt ingesteld ter waardering van de ambtenaren die zich voor of door de Douane langdurig of veelvuldig bijzonder operationeel hebben ingezet in Nederland of daarbuiten.

De toekenning van het onderscheidingsteken geeft Onze Minister en het bevoegd gezag de mogelijkheid om op een bijzonder wijze erkenning en waardering te uiten voor een langdurige of veelvuldige bijzondere operationele inzet van een ambtenaar die meer belastend is dan een reguliere inzet en dat de ambtenaar extra offers moet brengen ten aanzien van sociale relaties, ‘het thuisfront, huis en haard’ en bewegingsvrijheid.

Duidelijk moet zijn dat de bedoelde bijzondere operationele inzet niet vergelijkbaar is met de reguliere uitvoering van de douanetaak, én niet (of maar ten dele) kan worden gewaardeerd met een salaris. Het gebruik van ‘bijzondere’ in de benaming van het onderscheidingsteken benadrukt voorstaande.

Onze Minister kan het onderscheidingsteken ook postuum toekennen.

De uitreiking van de decoratie heeft een sterk symbolische functie en waarde en versterkt de identiteit en de beroepstrots.

Artikelsgewijs

Artikel 3

In lid 1 onder a is sprake van een aaneengesloten periode van operationele inzet verricht in het Caribisch deel van het Nederlands Koninkrijk of in een land buiten Europa en als zodanig ‘ver van het thuisfront, huis en haard’.

In lid 1 onder b is sprake van de som van operationele inzet in het buitenland, opgebouwd uit perioden van minimaal 30 aaneengesloten dagen in het buitenland. De som kan onder meer bestaan uit een operationele inzet in Brussel, Polen, Ierland. Maar ook kan de som opgebouwd zijn door de inzet in het Caribisch deel van het Nederlands Koninkrijk of in een land buiten Europa indien de duur van deze inzet minder dan 6 aaneengesloten maanden bedraagt. De bedoelde operationele inzet betreft de uitvoering van douanetaken.

In lid 1 onder a en b is sprake van operationele inzet met verblijf op een door de organisatie aan te wijzen plaats, niet zijnde de woning van de ambtenaar of de plaats waar de ambtenaar gewoonlijk geacht wordt de nacht door te brengen. Het is in deze situatie ook niet mogelijk dat de partner of gezinsleden van de ambtenaar zich bij de betrokkene voegen.

In lid 1 onder c is sprake van plaatsing en tewerkstelling in het buitenland voor of door de Douane in een Nederlandse ambassade of consulaat of in een internationale staf of orgaan met mogelijkheid tot verblijf in een woning van de ambtenaar aldaar waar deze gewoonlijk geacht wordt de nacht door te brengen al dan niet met partner en gezinsleden.

In lid 2 wordt de mogelijkheid tot postuum decoreren beschreven, maar is nevenschikkend aan het decoreren van levende individuen en behoeft daarom benoeming in een apart lid.

Artikel 4

In lid 3 wordt beschreven dat Onze Minister in ‘bijzondere gevallen’ kan afwijken van de voorwaarden genoemd in artikel 3, maar er moet steeds sprake zijn een langdurige of veelvuldige bijzondere operationele inzet van een ambtenaar die meer belastend is dan een reguliere inzet en dat de ambtenaar extra offers moet brengen ten aanzien van sociale relaties, ‘het thuisfront, huis en haard’ en bewegingsvrijheid.

In elk geval moet in de ‘bijzonder gevallen’ duidelijk blijken dat de bedoelde bijzondere operationele inzet niet vergelijkbaar is met de reguliere uitvoering van de douanetaak, én niet (of maar ten dele) kan worden gewaardeerd met een salaris en dáárom een aanvullende waardering rechtvaardigt.

Indien sprake is van een ‘hardship’ standplaats of plaats van tewerkstelling waar de omstandigheden aangemerkt kunnen worden als ‘hardship’ kan een ‘commissie van advies onderscheidingen’ van de Douane de voorwaardelijke periode van operationele dienst of tewerkstelling halveren.

Van ‘hardship’ wordt gesproken indien in het betreffende buitenland sprake van onveiligheid, van een slechte gezondheidssituatie en slechte medische voorzieningen, van zware klimatologische omstandigheden of als er sprake is van geen of beperkte mogelijkheden voor verblijf, werk en scholing van gezinsleden.

Het bevoegd gezag laat zich adviseren over voordrachten voor het onderscheidingsteken door een ‘commissie van advies onderscheidingen’ van de Douane (zie artikel 8, lid 1).

Artikel 5

Het onderscheidingsteken is cirkelvormig met een middellijn van 35 millimeter, dikte van 3 millimeter en is vervaardigd van messing met een antiekbronzen afwerking. De voorzijde van het onderscheidingsteken toont in hoog reliëf (3D) het oostelijk gedeelte van het westelijk halfrond en westelijk gedeelte van het oostelijk halfrond met daarop een gekroond douane-embleem oprijzend uit de Zuid Atlantische Oceaan. De achtergrond is fijn gehamerd (oppervlakte kent een fijnkorrelige structuur). De keerzijde vertoont in reliëf (2D) het gestileerde Rijkswapen uit de Rijkshuisstijl.

Het douane-embleem bestaat uit de leeuw uit het Rijkswapen met daaronder de ‘douaneketting’ die symbool staat voor de grens, afsluiting en bescherming. Het beeld van de ‘douaneketting’ kent haar symbolische betekenis als versperring waarmee wegen of havens werden afgesloten. De gestileerde kroon maakt – net als de andere elementen op de voorzijde van het onderscheidingsteken – deel uit van de heraldische elementen van het douane-uniform dat in 2021 is geïntroduceerd.

Het groot-model versiersel is door middel van een ring bevestigd aan een moiré lint van 27 millimeter breed en verdeeld in 27 banen van elk 1 millimeter. De kern of het midden van het lint wordt gekenmerkt door 3 millimeter rood-wit-blauw (in respectievelijk de HEX-kleurcodes #AE1C28, #FFFFFF en #21468B en respectievelijk beste match met PMS 187, wit en beste match met PMS 7687) van de Nederlandse vlag. Dit symboliseert de inzet van de douanier door en voor Nederland. De Nederlandse vlag wordt geflankeerd door twee banen van elk 3 millimeter in het ‘Rijkshuisstijl Mintgroen’ (in de HEX-kleurcode #76D2B6, beste match met PMS 338), de formele communicatiekleur van de Douane.

Vervolgens aan weerszijden een baan van elk 3 millimeter uitgevoerd in ‘Rijksoverheid (donker) Blauw’ (in de HEX-kleurcode #00263E, PMS 2965). Deze blauwe kleur maakt ook onderdeel uit van de Rijkshuisstijl en wordt in bijzonder gebruikt voor wegwijzing.

De twee aan weerszijden volgende witte banen (in de HEX-kleurcode #FFFFFF) van elk 1 millimeter staan symbool voor de internationale grenzen, waarbinnen en -buiten de douaneambtenaar een bijdrage levert aan het vergroten van de effectiviteit en efficiëntie van de Nederlandse en internationale douaneadministraties.

De randen van het lint worden aan weerszijden gekenmerkt door een baan van elk 3 millimeter uitgevoerd in het huisstijl blauw (in de HEX-kleurcode #0077C8, PMS 3005) van de Werelddouaneorganisatie (World Customs Organization).

Als mondiaal centrum van douane-expertise is de WDO de enige internationale organisatie met competentie in douanezaken en mag zij zich met recht de stem van de internationale douanegemeenschap noemen. De WDO vertegenwoordigt wereldwijd 183 douaneadministraties.

Artikel 7

Tekst oorkonde bij toekenning van het onderscheidingsteken.

Onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane

De directeur-generaal, daartoe gemachtigd door de Minister van Financiën, verleent hierbij als blijk van waardering voor langdurige of veelvuldige bijzondere operationele inzet in Nederland of daarbuiten, voor of door de Douane, het onderscheidingsteken voor bijzondere operationele inzet Nederlandse Douane aan (naam ambtenaar)

Gegeven te (standplaats bevoegd gezag) op (datum)

De directeur-generaal Douane (handtekening)

Artikel 8, lid 1

Het bevoegd gezag laat zich adviseren over voordrachten voor en toekenning van het onderscheidingsteken door een ‘commissie van advies onderscheidingen’ van de Douane.

Ingevolge het eerste lid wordt het onderscheidingsteken alleen toegekend aan de ambtenaar die krachtens een arbeidsovereenkomst met de Staat der Nederlanden werkzaam is bij het directoraat-generaal Douane of postuum.

Voor zover mogelijk zal de toekenning met terugwerkende kracht geschieden op initiatief van het bevoegd gezag en kan iedere ambtenaar een verzoek tot het verkrijgen van het onderscheidingsteken indienen, waarbij betrokkene aannemelijk dient te maken dat het gestelde in artikel 3 op hem of haar van toepassing zou zijn geweest.

Artikel 10, lid 1

Het onderscheidingsteken kan door Onze Minister worden ingetrokken als de ambtenaar niet voldoet aan de voorwaarden van beëdiging door de Douane en als de eed of belofte wordt geschonden.

De Staatssecretaris van Financiën, A. de Vries