Besluit van de inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit namens de Minister voor Medische Zorg van 8 juli 2020 tot vaststelling van het Specifiek interventiebeleid naleving voorschriften exotische muggen (IB02-SPEC 09, versie 01)

De Minister voor Medische Zorg,

Gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht, artikel 25 van de Warenwet, artikel 64 van de Wet publieke gezondheid, artikel 10, eerste lid, onderdeel d, van de Mandaatregeling VWS en het Algemeen Interventiebeleid Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit;

Besluiten vast te stellen de volgende beleidsregel:

1. Onderwerp

Het specifiek interventiebeleid naleving voorschriften exotische muggen beschrijft, binnen de kaders van het algemeen interventiebeleid (NVWA IB02), de klassenindeling van en de interventies voor de beoordeling van specifieke overtredingen van de wetgeving gericht tegen vestiging en verspreiding van invasieve exotische muggen.

Overtredingen die door de inspecteur/toezichthouder worden waargenomen en die niet in dit IB02-SPEC09 zijn opgenomen, worden voorgelegd aan de Afdeling Expertise van de Directie Handhaven van de NVWA teneinde een interventie te bepalen.

2. Afkortingen en wettelijke basis

2.1. Afkortingen

VWS:

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

NVWA:

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

OM:

Openbaar Ministerie

2.2. Wettelijke basis

Op onderhavig terrein gelden alleen nationale regels om vestiging en verspreiding van invasieve exotische muggen te voorkomen en gelden er productvoorschriften voor Lucky Bamboo. De wettelijke bepalingen die van belang zijn voor dit specifiek interventiebeleid betreffen:

• de Wet publieke gezondheid;

• het Besluit publieke gezondheid;

• de Wet op de economische delicten;

• de Warenwet;

• het Warenwetbesluit Lucky Bamboo;

• het Warenwetbesluit bestuurlijke boeten.

3. Werkwijze

3.1 Het bepalen van de ernst van de overtreding

Overtredingen worden ingedeeld naar de klassen zoals gedefinieerd in het algemeen interventiebeleid, NVWA-IB02. Bij het beoordelen van de op te leggen interventie wordt rekening gehouden met het gevaar voor de volksgezondheid.

De NVWA geeft uitvoering aan artikel 47a, eerste lid, onder b, van de Wet publieke gezondheid. Zij geeft voorschriften van technische-hygiënische aard. Deze voorschriften zijn erop gericht (verdere) besmetting met en verspreiding van invasieve exotische muggen te voorkomen om de volksgezondheid te beschermen. Een overtreding van deze voorschriften is ingedeeld in klasse B, omdat er altijd sprake is van een (risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid.

De NVWA houdt toezicht op de productvoorschriften voor Lucky Bamboo-planten die in het Warenwetbesluit Lucky Bamboo worden genoemd. Deze voorschriften – gesteld in de artikelen 3 en 4 van het Warenwetbesluit – zijn erop gericht om verspreiding van de Aziatische tijgermug via import van Lucky Bamboo-planten te voorkomen en zo de volksgezondheid te beschermen. Overtredingen van deze voorschriften zijn ingedeeld in klasse B, omdat er altijd sprake is van een (risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid.

In de bijlage van dit document zijn de bepalingen van de geldende wetgeving ingedeeld in een overtredingsklasse met bijbehorende interventie(s).

Afwijken van de in dit document voorgeschreven interventie is alleen mogelijk in overleg met, en na akkoord van, het afdelingshoofd. De onderbouwing om af te wijken wordt vastgelegd.

3.2 Het bepalen van interventies bij een overtreding

De Warenwet en de Wet publieke gezondheid kunnen zowel bestuurs- als strafrechtelijk worden gehandhaafd. Hieronder wordt het palet van mogelijke sanctionerende en corrigerende interventies weergegeven.

Sanctionerende interventie

Wet publieke gezondheid

Sanctionerende interventies voor overtredingen van de Wet publieke gezondheid worden via het strafrecht toegepast. Op grond van deze wet kunnen namelijk geen bestuurlijke boetes worden opgelegd.

Warenwet

Overtredingen van de Warenwet kunnen bestuurlijk worden beboet. De overtreding kan niet met een bestuurlijke boete worden afgedaan indien daarvoor op basis van de Wet op de economische delicten (Wed) een hogere geldboete kan worden opgelegd dan de voorziene bestuurlijke boete, en:

• indien de opzettelijke of roekeloze overtreding een direct gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de mens tot gevolg heeft óf

• de in de bijlage ter zake van de overtreding voorziene bestuurlijke boete aanmerkelijk wordt overschreden door het met de overtreding behaalde economisch voordeel (artikel 32a, derde lid, Warenwet).

Strafrechtelijke afdoening kan in beginsel bij alle overtredingen van de bij of krachtens de Warenwet gestelde voorschriften noodzakelijk zijn.

De kolommen ‘interventie bij eerste overtreding’ en ‘interventie bij herhaalde overtreding’ in de bijlage van dit document vermelden uitsluitend de bestuurlijke boete als sanctionerende interventie die doorgaans wordt toegepast. Dit laat onverlet dat, als een overtreding zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk kan worden afgedaan, op grond van de specifieke feiten en omstandigheden kan worden besloten om in plaats van een bestuurlijke boete een proces verbaal op te maken ten behoeve van strafrechtelijke afdoening. Op voorhand is niet in de bijlage aan te geven wanneer wordt overgegaan tot een strafrechtelijke sanctionerende interventie. Daarom vormt deze paragraaf een aanvulling op de inhoud van de bijlage.

Corrigerende interventie

Corrigerende interventies kunnen naast of in plaats van sanctionerende interventies worden ingezet. Dat kan nuttig zijn bijvoorbeeld zodra blijkt dat sanctionerende interventies (alleen) onvoldoende leiden tot naleving van de regelgeving. Voor welke corrigerende interventie gekozen wordt, verschilt van geval tot geval. Voorbeelden hiervan zijn een last onder dwangsom, een last onder bestuursdwang of een verbod tot het verrichten van bepaalde activiteiten.

Corrigerende interventies hebben als doel te bevorderen dat de overtreder zijn bedrijfsprocessen blijvend beheerst zodat bestaande overtredingen worden beëindigd en nieuwe worden voorkomen. Een corrigerende interventie moet proportioneel zijn, toegesneden op de specifieke situatie van de overtreder. Een corrigerende interventie mag niet ingrijpender voor de overtreder zijn dan strikt noodzakelijk om de overtreding te beëindigen of herhaling ervan te voorkomen. Overgaan tot ingrijpender corrigerende interventies kan indien kan worden gemotiveerd waarom een minder ingrijpende corrigerende interventie onvoldoende effect heeft gehad of zal hebben.

Specifieke corrigerende interventie

Als een of meer overtredingen worden geconstateerd die in ernst, aantal en tijdsbestek een corrigerende interventie rechtvaardigen wordt met een specifieke corrigerende interventie in het bedrijfsproces ingegrepen. Dit ingrijpen kan betrekking hebben op:

• a. beëindiging van een overtreding of

• b. voorkoming van nieuwe overtredingen.

Aan een specifieke corrigerende interventie kan een last onder dwangsom of last onder bestuursdwang worden verbonden.

Als opnieuw overtredingen worden geconstateerd wordt opnieuw een corrigerende interventie ingezet als ernst, aantal en tijdsbestek van de overtreding(en) dit rechtvaardigt. Zo nodig met ingrijpendere maatregelen of een hogere dwangsom.

Generieke corrigerende interventie

Mocht de overtreder ondanks een of meer specifieke corrigerende interventies nieuwe overtredingen blijven begaan die in ernst, aantal en tijdsbestek ingrijpen rechtvaardigen kan worden overgegaan tot een generieke corrigerende interventie. Hiertoe kan ook meteen worden overgegaan als er weliswaar nog geen (herhaalde) specifieke corrigerende interventie is opgelegd, maar er op voorhand aanwijzingen zijn dat deze onvoldoende tot naleving zullen leiden.

Bij het bepalen van nut en noodzaak van een generieke interventie wordt integraal bekeken in hoeverre de overtreder, afgezien van de wettelijke eisen gericht tegen vestiging en verspreiding van invasieve exotische muggen, andere wettelijke eisen naleeft waarop de NVWA toezicht houdt.

3.3 Herhaalde overtreding en verscherpt toezicht

Herhaalde overtreding

Er is sprake van een herhaalde overtreding wanneer tijdens een (her)inspectie opnieuw een overtreding van artikel 47a, eerste lid, onder b, van de Wet publieke gezondheid of van artikel 2 van het Warenwetbesluit Lucky Bamboo wordt vastgesteld, waarvoor tegen de overtreder in de daaraan voorafgaande periode van 3 jaar reeds een interventie werd toegepast.

Herinspectie

Na het constateren van een overtreding kan een extra inspectie worden uitgevoerd om na te gaan of gemaakte afspraken over het opheffen van de overtreding zijn nagekomen.

Stapeling

Tijdens een inspectie kunnen overtredingen van verschillende wettelijke voorschriften en van verschillende overtredingsklassen worden vastgesteld. Voor het handelen in dergelijke situaties zie 2.3 van het algemeen interventiebeleid (NVWA-IB02). Ten aanzien van het stapelen van overtredingen geldt, bij het opleggen van de bestuurlijke boete, dat er wordt uitgegaan van maximaal 5 overtredingen per overtreder, per controlemoment.

Verscherpt toezicht

Als bij meerdere opeenvolgende (her)inspecties blijkt dat overtredingen zich blijven voordoen, kan de NVWA besluiten verscherpt toezicht in te stellen. Dit wordt aan de overtreder medegedeeld. Verscherpt toezicht houdt in dat de NVWA vaker inspecteert en, indien zij overtredingen constateert, naast een sanctionerende interventie ook corrigerende interventies kan opleggen die passend zijn om de geconstateerde overtreding(en) te beëindigen of herhaling ervan te voorkomen. Per overtreder wordt een maatwerkaanpak opgesteld. Na afloop van een van tevoren vastgestelde periode wordt geëvalueerd of voortzetting van het verscherpt toezicht wenselijk is. Ook dit wordt gecommuniceerd met de overtreder.

4. Arbo, milieu en veiligheid

Niet van toepassing.

5. Divers

Citeertitel

Deze beleidsregel wordt aangehaald als ‘Specifiek interventiebeleid NVWA naleving voorschriften exotische muggen (IB02-SPEC 09, versie 01)’.

Inwerkingtreding

Deze beleidsregel treedt in werking met ingang van 1 augustus 2020.

Deze beleidsregel wordt in de Staatscourant geplaatst.

De Minister voor Medische Zorg, namens deze: de inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit,

BIJLAGE

Bijlage bij IB02-SPEC 09 versie 01: Specifiek interventiebeleid NVWA naleving voorschriften exotische muggen.

Normadressaat	Normbeschrijving	Wet- en regelgeving	Overtredingsklasse	Motivering overtredingsklasse	Interventie bij eerste overtreding	Interventie bij herhaalde overtreding
Eenieder	Lucky Bamboo wordt binnen Nederlands grondgebied gebracht en verder vervoerd in gesloten containers, waarbij de eerste opening in Nederland uitsluitend plaatsvindt in een afgescheiden ruimte	Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 3, aanhef en onderdeel a, Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel. 2,	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie;
Eenieder	Lucky Bamboo verlaat de afgescheiden ruimte niet eerder dan dat afdoende behandeling heeft plaatsgevonden met een biocide of een ander middel dat geschikt is om de planten vrij te maken van de volwassen tijgermug.	Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 3, aanhef en onderdeel b, Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel. 2,	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie;
Eenieder	Lucky Bamboo verlaat de afgescheiden ruimte niet eerder dan dat afdoende behandeling heeft plaatsgevonden met een biocide of een ander middel dat geschikt is om de planten vrij te maken van de larven van de tijgermug	Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 3, aanhef en onderdeel c, Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel. 2,	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie;
Eenieder	Lucky Bamboo wordt, gedurende de periode dat Lucky Bamboo zich in de afgescheiden ruimte bevindt, bij elke watertoevoeging steeds behandeld met het onder c bedoelde biocide of middel, door dit biocide of middel aan het water toe te voegen	Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 3, aanhef en onderdeel d, Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel. 2,	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie;
Iedere verhandelaar van Lucky bamboo	Voor de behandeling, bedoeld in artikel 3, beschikt de verhandelaar over een bestrijdingsplan.	Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 4, eerste lid, Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 2	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie;
Iedere verhandelaar van Lucky bamboo	De verhandelaar beschikt voorts over een administratie waarin de gegevens die samenhangen met en betrekking hebben op de uitvoering van het bestrijdingsplan op een systematische wijze zijn vastgelegd.	Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 4, tweede lid, Warenwetbesluit Lucky Bamboo, artikel 2	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie	Bestuurlijke boete; Corrigerende interventie;
Eenieder die voorschriften van technisch-hygiënische aard is gegeven	Het niet naleven van technische-hygiënische voorschriften opgelegd vanwege de aanwezigheid van een vector, of een aannemelijk risico daarop, zoals bedoeld onder 47a, eerste lid, aanhef en onder b, Wet publieke gezondheid.	Wet publieke gezondheid, artikel 47a, eerste lid, onderdeel b, Wet publieke gezondheid, artikel 47a, tweede lid.	B	(Risico op) ernstig gevaar voor de volksgezondheid	Proces-verbaal; Corrigerende interventie;	Proces-verbaal; Corrigerende interventie