Gemeente Arnhem - Milieuzone wijzigingen in verband met landelijke harmonisatie

Aanleiding

In 2014 hebben we in de binnenstad van Arnhem een milieuzone ingesteld om vrachtauto's met een euroklasse III of ouder te weren. Deze milieuzone is sinds 1 januari 2019 ook gesloten voor personenauto's met een dieselmotor met een datum eerste toelating (DET) van 31-12-2004 of ouder.

Op 29 oktober 2019 is het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990) aangepast om de milieuzones in Nederland te harmoniseren. De betekenis van het bord C22a (milieuzone) van bijlage 1 van het RVV 1990 is gewijzigd en het gebruik van onderborden is beperkt. Gevolg is onder andere dat een gemeente niet meer alleen dieselpersonenauto's uit een milieuzone kan weren. Er is alleen een combinatie van personen- en bedrijfsauto's met een dieselmotor mogelijk. Ook hanteert het aangepaste RVV 1990 emissieklassen in plaats van euronormen.

Uit onderzoek dat de gemeente Arnhem heeft laten verrichten door Royal HaskoningDHV blijkt dat het weren van zowel dieselpersonenauto's als bedrijfsauto's tot en met Euro 3 de grootste uitstootreductie oplevert. Vanwege de wetswijziging en om uitvoering te geven aan de Luchtagenda: "Naar een schonere lucht in 2025" van de gemeente Arnhem, besluiten we om per 29 oktober 2020 bedrijfsauto's met een dieselmotor alleen nog maar in de Arnhemse milieuzone toe te staan als zij voldoen aan emissieklasse 4 of hoger. Ook vrachtauto's en personenauto's met een dieselmotor moeten dan aan emissieklasse 4 of hoger voldoen om in de Arnhemse milieuzone te worden toegelaten. Omdat emissieklasse 4, euronorm 4 en de "datum eerste toelating" die we in Arnhem hanteren grotendeels met elkaar overeenkomen, verandert er naar verwachting voor deze groepen niet veel.

Sloopregeling

Aan eigenaren van oude diesel-bedrijfsauto's die in de milieuzone wonen of daar hun bedrijf hebben, biedt de gemeente een sloopregeling aan. Bij het overleggen van het bewijs van sloop van hun voertuig komen zij in aanmerking voor een tegemoetkoming van € 1.000,-.

Uitbreiding gebied

Tegelijk met het invoeren van de nieuwe regels wordt per 29 oktober 2020 ook het gebied tussen de

Weerdjesstraat en de Rijnkade, uitgezonderd de lage Rijnkade, onderdeel van de milieuzone. Op dit moment is dit gebied alleen via de milieuzone te bereiken. Daarom gelden feitelijk hier nu ook al de regels van de milieuzone. Doordat het gebied formeel onderdeel van de milieuzone wordt, kunnen bewoners en bedrijven van dit gebied ook profiteren van de landelijke vrijstellingen en ontheffingen voor milieuzones.

Vijstellingen en ontheffingen van de milieuzone

Per 29 oktober 2020 gelden voor vrijstellingen en ontheffingen de volgende regels:

• Diesel-oldtimers (ouder dan 40 jaar) krijgen een landelijke vrijstelling. Deze wordt automatisch aan het voertuig toegekend,

• Eigenaren van oude diesel-kampeerauto's krijgen, als zij in een milieuzone wonen, een vrijstelling voor de milieuzone waarin zij wonen. Deze wordt automatisch aan het voertuig toegekend. De vrijstelling geldt dus niet voor milieuzones in andere steden,

• Rolstoeltoegankelijke voertuigen, in het kentekenregister herkenbaar aan de carrosseriecode SH, krijgen een landelijke vrijstelling. Deze wordt automatisch aan het voertuig toegekend,

• Eigenaren van oudere diesel-personenauto's of diesel-bedrijfsauto's, die voor een bedrag van € 500,- of meer zijn aangepast voor het gebruik of vervoer van gehandicapten, kunnen bij de gemeente een ontheffing aanvragen. Een verleende ontheffing geldt ook voor andere gemeenten met een milieuzone,

• Voor de Arnhemse milieuzone kan voor elk kenteken maximaal 12 keer per jaar bij de gemeente een dagontheffing worden aangevraagd. Een dagontheffing is geldig voor één kalenderdag, die begint om 0.00 uur en eindigt om 06.00 uur de volgende dag (maximaal 30 uur). Een dagontheffing moet zijn aangevraagd vóórdat de milieuzone is ingereden,

• Bijzondere vrachtauto's die niet ouder zijn dan 13 jaar krijgen óf een landelijke vrijstelling óf komen in aanmerking voor een landelijke ontheffing die wordt afgegeven door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Meer informatie hierover is te vinden op www.milieuzones.nl.

Belangenafweging artikel 2 Wegenverkeerswet 1994 (WvW 1994)

De in onderstaand verkeersbesluit genoemde verkeersmaatregelen strekken tot de volgende in artikel 2 van de WvW 1994 genoemde belangen:

• het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte overlast, hinder of schade alsmede de gevolgen voor het milieu, bedoeld in de Wet milieubeheer.

De verkeersmaatregelen kunnen als in strijd met het in artikel 2 van de WvW 1994 genoemde belang van het zoveel mogelijk waarborgen van de vrijheid van het verkeer worden geacht, omdat houders van dieselvoertuigen tot en met euroklasse 3 geen gebruik kunnen maken van wegen die in de milieuzone vallen. Wij zijn echter van mening dat het milieubelang en het gezondheidsbelang voor de Arnhemse bevolking zwaarder wegen dan de individuele belangen van de houders van deze dieselvoertuigen. Bij deze belangenafweging houden we rekening met het feit dat we beleidsregels hebben vastgesteld die het mogelijk maken om in bijzondere situaties ontheffing te verlenen, alsmede een subsidieregeling die het mogelijk maakt om in bepaalde gevallen bij te dragen in de kosten voor de sloop- en vervangingskosten van vervuilende dieselbestelauto's.

Zienswijzen

Eenieder is in de gelegenheid gesteld om over het voornemen tot dit verkeersbesluit zijn zienswijze kenbaar te maken. De kenbaar gemaakte zienswijzen komen kort samengevat op het volgende neer:

• 1. Als de lage Rijnkade binnen de milieuzone komt te vallen dan worden bewoners in de binnenstad en schippers erg beperkt in hun parkeermogelijkheden. Verzocht wordt derhalve de lage Rijnkade buiten de milieuzone te houden.

• 2. In het voornemen is onvoldoende aangegeven dat per 29 oktober 2020 alle diesels die aan Euro-4 voldoen in de milieuzone mogen rijden; ook die van voor bouwjaar 2005.

• 3. Een consequent beleid op het gebied van luchtkwaliteit ontbreekt omdat er niet of onvoldoende wordt gekeken naar houtstook en het in werking hebben van EB-motoren door cruiseschepen.

• 4. Er kan onvoldoende worden opgetreden tegen hinder en (geluid)overlast veroorzaakt door auto's met luide motoren, die worden gebruikt voor straatraces op de lage Rijnkade. Wellicht biedt het camerasysteem voor de milieuzone hierin mogelijkheden.

• 5. De RDW is niet consequent in het toekennen van emissieklassen. Dat blijkt o.a. uit grote verschillen in de toegekende emissieklassen van Land Rover Defender model TD5 vanaf eind 1998 t/m 2006, met dezelfde motoren en emmissiereducerende techniek. Het is onrechtmatig en onprofessioneel dat de gemeente hier haar beleid op baseert.

Ons standpunt

Ad punt 1: In de publicatie van ons voornemen tot het verkeersbesluit is in de tekst wellicht niet duidelijk genoeg aangegeven dat de lage Rijnkade niet binnen de 'nieuwe' milieuzone zou komen te vallen. Op de eveneens gepubliceerde overzichtstekening is echter te zien dat het onze bedoeling was om de lage Rijnkade buiten de milieuzone te laten vallen.

Ad punt 2: Deze opmerking is in zoverre juist dat dieselvoertuigen met een emissieklasse 4 (niet te verwarren met Euro 4) en hoger in de milieuzone zijn toegelaten, ook wanneer deze voertuigen een DET van voor 1-1-2005 hebben.

Ad punt 3: De "maatregel milieuzone bestelverkeer" maakt onderdeel uit van een groot pakket aan maatregelen die we in Arnhem willen treffen om de luchtverontreiniging in de gemeente Arnhem te beperken. Deze verkeersmaatregel, het uitbreiden van walstroom met een generatorverbod en actieve voorlichting ter beperking van houtstook maken onderdeel uit van de Luchtagenda "Naar een schonere lucht in 2025" van de gemeente Arnhem.

Ad punt 4: In de huidige aanpassing van de milieuzone zien wij geen aanleiding om bij de landelijke wetgever te pleiten voor een zodanige wijziging van de wetgeving dat met cameratoezicht tegen te luide voertuigen kan worden opgetreden.

Ad punt 5: De gemeente Arnhem is zich bewust van haar verantwoordelijkheid om de handhaving van de milieuzone te baseren op deugdelijke informatie. De gemeente zal daarom aandringen bij de betrokken staatssecretaris dat zij de RDW opdracht geeft de registratie van voertuigen, meer in het bijzonder de emissieklasse, zo nauwkeurig mogelijk bij te houden, danwel te wijzigen indien er nieuwe informatie beschikbaar komt over de uitstoot van voertuigen.

Gelet op het voorgaande geven de zienswijzen volgens ons geen aanleiding om het verkeersbesluit te wijzigen of van het nemen van dit verkeersbesluit af te zien. Ook voor het overige zijn ons geen redenen bekend om van het nemen van dit verkeersbesluit af te zien.

Verdere overwegingen

• Genoemde wegen zijn in beheer bij de gemeente Arnhem,

• Ingevolge artikel 24 van het BABW heeft er overleg plaatsgevonden met een door de Korpschef van Politie gemandateerde verkeersspecialist van de eenheid Oost Nederland.

Op grond van het voorgaande komen wij tot het volgende besluit.

BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ARNHEM;

gelet op:

• 1. artikel 18, eerste lid, onderdeel d van de WvW 1994,

• 2. het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990),

• 3. het bepaalde in artikel 12 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer

• 4. het bepaalde in artikel 15 van de WvW 1994;

mede gelet op het:

• Algemeen Mandaat-, Volmacht- en Machtigingsbesluit gemeente Arnhem,

• Algemeen ondermandaat-, ondervolmacht- en ondermachtigingsbesluit gemeentesecretaris gemeente Arnhem.

b e s l u i t e n:

• 1. door:

  • het verwijderen van borden overeenkomstig model C6 (gesloten voor motorvoertuigen) van bijlage 1 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990) met de daaronder geplaatste onderborden en

  • het plaatsen van borden overeenkomstig model C22a (Gesloten voor personen- en bedrijfsauto’s, vrachtauto’s of bussen met een dieselmotor vanwege milieuzone) van bijlage 1 van het RVV 1990 met de onderborden C22a2, e.e.a. zoals aangegeven in het bebordingsvoorbeeld,

• in het gebied zoals aangegeven op de onderstaande overzichtstekening een milieuzone in te stellen waarin vracht-, personen- en bedrijfsauto's met een dieselmotor alleen zijn toegestaan indien zij voldoen aan emissieklasse 4 of hoger:

Overzichtstekening:

Bebordingsvoorbeeld

Het college van burgemeester en wethouders van Arnhem,

namens het college,

P.J.G.M. van Hoof

Hoofd van de afdeling Vergunning en Handhaving

Datum besluit: 5 juni 2020

Zaaknummer: 457944

Als u het met deze beslissing niet eens bent, kunt u op grond van de Algemene wet bestuursrecht binnen zes weken na de dag waarop deze beslissing is bekendgemaakt een bezwaarschrift indienen. Uw bezwaarschrift moet u motiveren en ondertekenen en sturen naar:

Het college van burgemeester en wethouders van Arnhem

Postbus 9200

6800 HA Arnhem

Als u de werking van dit besluit daarnaast wilt laten opschorten kunt u de rechter verzoeken om een voorlopige voorziening te treffen, op grond van artikel 8:81 van de Algemene wet bestuursrecht. Uw verzoek om voorlopige voorziening stuurt u in tweevoud naar:

De voorzieningenrechter van de rechtbank Gelderland

Afdeling bestuursrecht

Walburgstraat 2-4

Postbus 9030

6800 EM Arnhem