Van detineren naar re-integreren, Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ)

Advies Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming

uitgebracht aan: de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie

datum: 13 juli 2017

Samenvatting

Met het nazorg/re-integratiebeleid zetten het Ministerie van Veiligheid en Justitie, gemeenten en ketenpartners zich gezamenlijk al een jaar of tien in om de terugkeer van gedetineerden vanuit penitentiaire inrichtingen (PI’s) naar de samenleving in goede banen te leiden. Het doel daarvan is de kans op recidive zo klein mogelijk te maken en overlast te voorkomen. Het nazorg/re-integratiebeleid is gericht op vijf basisvoorwaarden in het leven van (ex-)gedetineerden, namelijk:

  • het bezit van een geldig identiteitsbewijs (noodzakelijk voor bijvoorbeeld het aanvragen van een uitkering),

  • onderdak aansluitend op de detentie,

  • inkomen (via werk of uitkering),

  • zorg (zowel lichamelijk als geestelijk),

  • schuldhulpverlening.

Naarmate er minder tekorten of problemen met betrekking tot deze basisvoorwaarden bestaan, is de kans dat (ex-)gedetineerden recidiveren kleiner, zo is uit onderzoek gebleken. Om die reden worden gedetineerden ondersteund en gefaciliteerd bij (de voorbereiding van) het gebruik van voorzieningen op het gebied van de vijf basisvoorwaarden. Een voorbeeld is het reeds tijdens de detentie nagaan hoe het staat met onderdak ná vertrek uit de PI en – indien nodig – nog tijdens het verblijf in de inrichting zaken in gang zetten om dit te regelen.

De Afdeling advisering concludeert dat er door medewerkers van PI’s, gemeenten en ketenpartners ten aanzien van de re-integratie van (ex-)gedetineerden veel inspanningen zijn verricht en creativiteit is getoond bij het oplossen van problemen. De Afdeling stelt evenwel ook vast dat er structurele knelpunten en tekortkomingen zijn in de aanpak. Enkele belangrijke punten van zorg zijn dat:

  • met het nazorgbeleid minder dan de helft van de (ex-)gedetineerden wordt bereikt;

  • er geen wettelijke grondslag is het uitwisselen van informatie over (ex-) gedetineerden tussen PI’s, gemeenten en ketenpartners (terwijl dit een cruciale randvoorwaarde is voor het tot stand brengen van re-integratie);

  • de samenwerkingspartners bij het oplossen van problemen met betrekking tot de basisvoorwaarden ernstige problemen tegenkomen;

  • er weinig bekend is over de resultaten van de vele inspanningen.

Het advies geeft een beeld van de uitvoering van het nazorg/re-integratiebeleid, welke knelpunten zich daarin voordoen en bevat aanbevelingen voor de praktijk.

Het advies kunt u raadplegen op de website van de RSJ www.rsj.nl onder Advisering

Naar boven