Besluit van 19 januari 2021 tot wijziging van het Reglement rijbewijzen in verband met de implementatie van Richtlijn (EU) 2020/612 van de Commissie van 4 mei 2020 tot wijziging van Richtlijn 2006/126/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende het rijbewijs (PbEU 2020, L 141)

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat van 24 november 2020, nr. IENW/BSK-2020/199524, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

Gelet op Richtlijn (EU) 2020/612 van de Commissie van 4 mei 2020 tot wijziging van Richtlijn 2006/126/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende het rijbewijs (PbEU 2020, L 141) en artikel 111, eerste lid, onderdeel b, van de Wegenverkeerswet 1994;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van 16 december 2020, nr. W17.20.0436/IV);

Gezien het nader rapport van Onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat van 14 januari 2020, nr. IenW/BSK-2021/982, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Aan artikel 71, tweede lid, van het Reglement rijbewijzen wordt een zin toegevoegd, luidende: Indien het motorrijtuig door een verbrandingsmotor wordt aangedreven, bedraagt de cilinderinhoud daarvan ten minste 250 cm³.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 maart 2021.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 19 januari 2021

Willem-Alexander

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

Uitgegeven de tweede februari 2021

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

NOTA VAN TOELICHTING

1. Inleiding

Het onderhavige besluit betreft de implementatie van een onderdeel uit Richtlijn (EU) 2020/612 (verder: richtlijn 2020/612).¹ Dit betreft de verplichting voor de lidstaten tot aanpassing van de eisen die gelden voor een examenvoertuig voor de rijbewijscategorie A2.² Deze wijziging zou met ingang van 1 november 2020 doorgevoerd moeten zijn. Aan het slot van deze nota van toelichting is een transponeringstabel opgenomen.

2. Inhoud van dit besluit

Richtlijn 2020/612 is op 4 mei 2020 vastgesteld. Deze richtlijn bevat twee onderdelen, waarvan er één een verplichting inhoudt voor de lidstaten. Deze verplichting betreft een aanpassing van de eisen die gelden voor een examenvoertuig voor de rijbewijscategorie A2. Het is een technische detailwijziging die de verruiming betreft ten aanzien van de motorinhoud (van 400 naar 250 cm³) van een examenmotor voor de rijbewijscategorie A2 die is voorzien van een verbrandingsmotor. De aanpassing van de normen voor motorfietsen van rijbewijscategorie A2 die tijdens rijexamens worden gebruikt om vaardigheden en gedrag te testen, is het gevolg van de technische vooruitgang, met name op het gebied van de ontwikkeling van verbrandingsmotoren en chassis. De technische specificaties voor examenvoertuigen van deze categorie zijn ook aangepast om ervoor te zorgen dat kandidaat-bestuurders hun examen afleggen met voertuigen die representatief zijn voor het rijbewijs dat ze al dan niet ontvangen.

Omdat eisen aan de motorinhoud tot nu toe niet in het Reglement rijbewijzen waren vastgelegd³, betreft het hier een geheel nieuwe eis, die naast de al bestaande normen voor het kW-vermogen van de motor is ingevoerd. In het onderhavige besluit is deze aanpassing meegenomen.

Het tweede, niet verplichte onderdeel van de richtlijn betreft de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden af te zien van het vermelden van de automaatcode op het rijbewijs voor de categorieën BE, C, CE, C1, C1E, D, DE, D1 or D1E, indien de aanvrager al in het bezit is van een rijbewijs voor ten minste één van de categorieën B, BE, C, CE, C1, C1E, D, DE, D1 or D1E. Dit betreft evenwel een keuzemogelijkheid voor de lidstaten om dit wel of niet te implementeren. Omdat besluitvorming hierover nog niet is afgerond en voor dit onderdeel niet de implementatietermijn van 1 november 2020 geldt en omdat dit een beleidskeuze voor de lidstaten is, is ervoor gekozen de implementatie van het tweede onderdeel, als daartoe zou worden besloten, in een afzonderlijke algemene maatregel van bestuur te regelen.

3. Regeldruk, bestuurslasten en nalevingskosten

De implementatie van richtlijn 2020/612 heeft zeer beperkte gevolgen voor de opleiders en kandidaten voor de rijbewijscategorie A2. Door de introductie van de eis van een minimale motorinhoud worden in theorie motorfietsen uitgesloten van het examen voor die rijbewijscategorie. In de praktijk zal dit zich zeer weinig of niet voordoen. Na inventarisatie van het kentekenregister door de Dienst Wegverkeer (RDW) blijkt dat voor slechts 1.992 van de in totaal 748.791 geregistreerde motorfietsen met zekerheid is te zeggen dat deze niet aan de eis voldoen. Het zijn met name oudere motorfietsen die niet aan de nieuwe eis kunnen voldoen, wat de kans klein maakt dat deze voor een rijexamen worden gebruikt. Het CBR heeft vastgesteld dat van de motoren die de afgelopen tien jaar nieuw op de markt zijn gekomen, er slechts vijf modellen zijn die niet aan de eis voldoen. Het gaat dan om een afwijking van hooguit enkele cm³.

4. Uitvoering en handhaving

De implementatie van richtlijn 2020/612 heeft geringe gevolgen voor het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Het CBR zal voor het afnemen van een examen voor de rijbewijscategorie A2 moeten controleren of het examenvoertuig voldoet aan de eisen. Dat moest al onder de vigerende regelgeving, waarin een aantal kW was voorgeschreven, maar daar is een eis voor de motorinhoud bijgekomen. Dat zal in de praktijk geen extra belasting zijn voor het CBR. Dit kan worden gecontroleerd door inzage in het kentekenbewijs.

De implementatie van richtlijn 2020/612 heeft geen gevolgen voor de RDW, de politie en het openbaar ministerie.

5. Advisering en consultatie

Een concept van dit besluit is voor advies voorgelegd aan het CBR en de RDW.

De RDW heeft geconcludeerd dat deze wijziging die voortvloeit uit richtlijn 2020/612 geen impact heeft voor de uit te voeren taken en werkzaamheden.

De gevolgen van de implementatie van richtlijn 2020/612 zijn door het CBR als beperkt aangemerkt. Over deze nieuwe eis zal ook intern en extern moeten worden gecommuniceerd (onder andere door aanpassing van documentatie intern en extern, bijscholing van docenten en coaches in de rijbewijscategorie A2), waarmee enige capaciteit is gemoeid. Het CBR geeft aan dat een coulance- of overgangsregeling wenselijk is voor het geval er toch een opleider of kandidaat is met een examenvoertuig dat alleen door de nieuwe eis voor wat betreft de motorinhoud niet als examenvoertuig zou voldoen. Omdat dit zich hoogstwaarschijnlijk zelden tot nooit zal voordoen, zijn hierover maatwerkafspraken gemaakt met het CBR.

Het ATR heeft op 30 september 2020 advies uitgebracht over het ontwerp van een besluit waarvan de onderhavige wijziging deel uitmaakte.⁴ Over de implementatie van Richtlijn 2020/612 heeft het ATR geen specifieke opmerkingen gemaakt.

Een internetconsultatie over het ontwerp van dit besluit heeft niet plaatsgevonden. Deze hoeft niet plaats te vinden indien de consultatie niet in betekende mate kan leiden tot aanpassing van het voorstel, zoals bij implementatie- of uitvoeringsregelgeving waarbij geen nationale beleidsruimte is. Daarvan is hier sprake. Richtlijn 2020/612 schrijft voor wat de minimale motorinhoud van een motorfiets van de rijbewijscategorie A2 moet zijn. Het CBR heeft daarnaast in het kader van haar uitvoeringstoets de rijschoolbranche geraadpleegd.

6. Inwerkingtreding en overgangsrecht

Dit besluit zou in werking moeten treden met ingang van 1 november 2020, de implementatietermijn die is vastgesteld in richtlijn 2020/612. De implementatietermijn van krap zes maanden bleek echter te kort. De desbetreffende wijziging treedt daarom zo spoedig als mogelijk en realistisch is in werking: met ingang van 1 maart 2021. Hierdoor wordt afgeweken van de systematiek van de vaste verandermomenten van regelgeving. Dit is gerechtvaardigd omdat het hier implementatieregelgeving betreft.⁵

Transponeringstabel van Richtlijn (EU) 2020/612 van de Commissie van 4 mei 2020 tot wijziging van Richtlijn 2006/126/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende het rijbewijs (PbEU 2020, L 141)

Bepaling Richtlijn 2020/612	Bepaling in implementatieregeling of bestaande regelgeving; toelichting als niet geïmplementeerd of uit zijn aard geen implementatie behoeft	Omschrijving beleidsruimte en toelichting op keuzen bij invulling van beleidsruimte	Toelichting op de keuze(n) bij de invulling van beleidsruimte
Artikel 1 juncto bijlage, onderdeel a (beperking automatische schakeling)	Niet geïmplementeerd, is een vrij keuze voor de lidstaten	De bestaande keuze voor lidstaten om te beslissen dat houders van een rijbewijs in de categorieën C, CE, D of DE zonder beperkingen met automatisch geschakelde voertuigen mogen rijden, wordt uitgebreid naar de categorieën BE, C1, C1E, D1 en D1E.	De besluitvorming over gebruikmaking van deze mogelijkheid is nog niet afgerond. Deze keuze hoeft niet nu gemaakt te zijn. Wanneer van deze mogelijkheid gebruik zal worden gemaakt, zal dat op een later moment in het Reglement rijbewijzen worden opgenomen.
Artikel 1 juncto bijlage, onderdeel b (eis examen-voertuig rijbewijs-categorie A2)	Geïmplementeerd in artikel 71, tweede lid, van het Reglement rijbewijzen
Artikelen 2, 3 en 4	Behoeven geen implementatie

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

---

1 Richtlijn (EU) 2020/612 van de Commissie van 4 mei 2020 tot wijziging van Richtlijn 2006/126/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende het rijbewijs (PbEU 2020, L 141).

2 In bijlage II bij Richtlijn 2006/126/EG, punt 5.2, de tweede alinea van de ondertitel «Categorie A2».

3 Zie hieromtrent ook de nota van toelichting bij het Besluit van 17 oktober 2013 tot wijziging van het Reglement rijbewijzen in verband met implementatie van richtlijnen nr. 2012/36/EU en nr. 2013/47/EU (Stb. 2013, 430, p. 24–25).

4 Ontwerp van een Besluit tot wijziging van het Reglement rijbewijzen i.v.m. EU-richtlijn 2018/645 en EU-richtlijn 2020/612.

5 Zie aanwijzing 4.17, vijfde lid, onderdeel d, van de Aanwijzingen voor de regelgeving.