Veiligheidsregio Groningen - Beperking uitvoering demonstratierecht

De afgelopen dagen zijn verschillende groepen boeren met trekkers en andere (landbouw)voertuigen de weg opgegaan om te demonstreren tegen (voorgenomen) kabinetsmaatregelen die te maken hebben met de uitstoot van stikstof in relatie tot de bedrijfsvoering van agrarische bedrijven. Bij die gelegenheid hebben zich zeer verkeersonveilige situaties voorgedaan en zijn diverse wanordelijkheden opgetreden. Uit de mij ter beschikking staande informatie is gebleken dat ernstig gevreesd moet worden dat die situatie zich in de komende uren en dagen zal herhalen.

Overwegingen

Op – in ieder geval – 2, 3, 4 en 5 juli jl. zijn groepen boeren en sympathisanten met trekkers en andere (zware) landbouwvoertuigen op verschillende plekken in de veiligheidsregio de weg opgegaan om te demonstreren. In geen van deze gevallen zijn demonstraties op grond van artikel 4 Wom gemeld, zodat ik niet op voorhand beperkingen en voorschriften heb kunnen opleggen ter bescherming van de belangen bedoeld in artikel 2 Wom. Die belangen zijn in de afgelopen dagen ook daadwerkelijk in het gedrang gekomen. Door de demonstraties is de doorstroming van het verkeer op verschillende plaatsen ernstig belemmerd, waarbij ook de verkeersveiligheid in het geding was. Het veroorzaken van (ernstige) verkeershinder door op de openbare weg te rijden met landbouwvoertuigen is in feite een bedoeld onderdeel van de betoging. Dergelijke belemmeringen betekenen evenwel niet alleen inbreuk op het verkeersbelang en de openbare orde op wegen, het vormt ook een bedreiging van de gezondheid, onder meer omdat brandweer, ambulances en politie bij de uitvoering van hun (vaak: levensreddende) taken daardoor worden gehinderd. Bij de demonstraties zijn ook wanordelijkheden ontstaan, waarbij gevaar is gerezen voor de bewoners en bezoekers van de binnenstad van Groningen. Ook op het terrein van Groningen Airport Eelde zijn (verkeers)onveilige situaties ontstaan en is materiële schade veroorzaakt. Ik roep in herinnering dat dit beeld van de afgelopen dagen sterk overeenkomt met een aantal, uit het oogpunt van openbare orde onaanvaardbare situaties bij boerenprotesten uit het recente verleden. Als voorbeeld: in oktober vorig jaar zorgde gevaarlijk rijgedrag van demonstrerende bestuurders op de Vismarkt in Groningen voor levensgevaarlijke situaties en werden openbare gebouwen moedwillig beschadigd. Ik wijs er verder op dat in de afgelopen dagen is gebleken dat bij de demonstraties, de daarmee gepaard gaande wanordelijkheden en de bestrijding daarvan, ook de COVID-regels niet in acht (kunnen) worden genomen.

Vanwege de in de afgelopen dagen gerezen situatie en op basis van de ervaringen uit het verleden ben ik dan ook van oordeel dat de in artikel 2 Wom genoemde belangen van de gezondheid, het verkeer en het voorkomen van wanordelijkheden ertoe nopen dat het demonstreren met behulp van voertuigen die geschikt en bestemd zijn voor gebruik in de landbouw, waaronder in elk geval trekkers (hierna: “landbouwvoertuigen”), op openbare wegen en plaatsen voor de komende dagen wordt verboden.

Daarbij speelt mede een rol dat ik, mede als gevolg van de opstelling van de organisatoren, niet in staat ben enige regie te voeren op de gang van zaken bij dergelijke demonstraties. Deze vinden onaangekondigd en op onvoorspelbare locaties plaats en daarbij worden bovendien zodanige middelen (landbouwvoertuigen) ingezet dat ik, als de demonstratie eenmaal gaande is, om praktische redenen niet voldoende in staat ben de gang van zaken zodanig in de hand te houden dat een ordelijk verloop is verzekerd en de belangen van artikel 2 niet in het gedrang komen. In zoverre word ik geconfronteerd met een situatie van bestuurlijke overmacht. Dat maakt dat ik geen alternatief zie dan de te verwachten demonstraties zodanig te beperken dat ik, voor de komende week, verbied dat die plaatsvinden op de wijze zoals hieronder is aangegeven.

Ik hecht eraan te benadrukken dat dit besluit geen algeheel demonstratieverbod behelst voor boerenorganisaties of individuen. Het staat hen vrij op alle andere manieren te demonstreren dan met behulp van landbouwvoertuigen op de openbare weg. Er dienen zich derhalve een onbegrensd aantal alternatieven aan voor betrokkenen om hun recht op demonstratie uit te oefenen.

Besluit:

Ter bescherming van de belangen van de gezondheid, het verkeer en ter voorkoming en bestrijding van wanordelijkheden, besluit ik, op grond van artikel 5, eerste lid, Wom, als volgt:

Demonstraties, waarbij landbouwvoertuigen worden ingezet op wegen in de zin van de Wegenverkeerswet 1994, de daaraan liggende parkeerterreinen en andere openbare plaatsen, zijn verboden.

Dit verbod geldt in het gebied van de Veiligheidsregio Groningen, dat wil zeggen: in de provincie Groningen, voor de periode ingaande op maandag 6 juli 2020 om 15.00u en eindigend op maandag 13 juli om 07.00u.

Overtreding van dit voorschrift is strafbaar op grond van artikel 11, eerste lid, van de Wom.

Vorenstaande besluit laat onverlet mijn bevoegdheid om in voorkomende gevallen op grond van de wet andere voorschriften of beperkingen te verbinden aan (andere) nog te houden demonstraties, dan wel deze geheel te verbieden.

Hoogachtend,

Voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen,

K.F. Schuiling

Bezwaarmogelijkheid

Als u het niet eens bent met dit besluit, dan kunt u daar schriftelijk bezwaar tegen maken.

Vermeld in uw bezwaarschrift in elk geval:

• uw naam, adres en telefoonnummer;

• de datum waarop u het bezwaar indient;

• het besluit waartegen u bezwaar maakt (stuur zo mogelijk een kopie van het besluit mee);

• waarom u het niet eens bent met het besluit;

• uw handtekening.

Let op: het bezwaarschrift moet u indienen binnen 6 weken na de dagtekening van dit besluit. De dagtekening vindt u bovenaan deze brief.

Stuur uw bezwaarschrift naar:

Veiligheidsregio Groningen

Postbus 66

9700 AB GRONINGEN